Home · Culture
& Social · 
Dakelh Nek'u'a 'ink'ez nts'ez'a 'uts'oodedlai
Dats'utsaih 'ink'ez 'Uts'uyi
Nelhdakelh dats'utsaih 'et 'aow'et Potlats ts'uwhulh'ai. Ndoh ts'uwhut'en Ndazkoh, Lhtakoh 'ink'ez Lhoosk'uz ts'iyaowh lhunats'uwudulh, ndan hubuts'aha'elts'ut 'en duk hubuts'unilht'uk ka. Ndan dahutsaih 'en soo huyubuts'ule, 'ink'ez ts'iyanah lhlahudut'en. Dube ts'iyanah tune'hunilhdzun 'et whunts'ih ts'uhoont'i ts'iyanah neghoh nudelh.
Dune dahutsaih 'et 'aow'et hubunaih hubats'udulhk'ih, whehandel 'en ninza hutedulh bunaih huyenduntedzulh. Dune dahutsaih 'et 'aow'et Potlats nits'uwhu'aih. Ts'uyi hakat 'ink'ez 'et ts'iyanah ye'uhulhyi, ndan 'az deh hahudelh 'en.
Ts'iyanah nalhnahudutnih 'ink'ez 'et sooniya be nela'uhut'ih, 'i beh ts'uyi, lebun, tl'oolh 'ink'ez dustl'us netl'anats'ulyih, nalhti 'ink'ez nts'e 'uts'uyi 'et nduhoont'oh k'elhats'uhoolh'i. Tat 'uts'uyi ilhoh dzen hoh, 'ink'ez tat dzen whuts'un negha'uts'uaih.
Ndi lebun 'i ’uts'un'a 'uwhut'en, dulk'un, lhuyul, dultso 'ink'ez dultl'uz, nenahutulhtih 'et 'aow'et nukes yunnehiduguz. Tl'oolh 'i be neyets'ulhtih, be nesak'ehukaih. 'Ilhunah ndi dustl'us neba lhaidulh'ih, ndi dustl'us 'i ndan dazsai 'en hits'otl'a'ugus, huna da hiduteni 'et nduchahidinil, 'et duwa dustl'us 'uhulh'ih.
Nat dzen inle dats'utsaih 'et 'aow'et bulh'ukoh 'en lhunahuwudulh 'ink'ez ndan dahutet'ilh 'et netahahulih. Ts'iyaowh lhaowdija t'eh ndan tahabuts'anla 'en hubak'elhaowtele.
Dune 'ilhunah 'en sooniya hanukat 'i zeh yutughetan. Sooniya soo butughantan, bulutoh lhai hanakuk, 'ink'ez ts'iyaowh tinch'a'utalh'ih 'ink'ez nts'e tinch'a'unilh'en 'et chah dustl'us 'aow'et nutanle. Neba but ghahughuna 'en soo dube 'uhut'en, bulutoh skwunlai dzen whuts'un 'uhut’en. Lanezyi dune hahotelelh tahabuts'ulih, dune nts'oh whuyuts'utelhtelh 'et dzen zeh hahuwhulih. Nihiteka 'en lhk'ut'akih tahabuts'ulih 'ink'ez ts'un k'ut buk'utuskai 'uhutelih 'en chah dink'ih dune tahabuts'ulih.
Dune 'ilhunah zeh sooniya huba'ooleh ka tahahuyulhtih. Nelh dune dant'iyaz huyooket nebahahuyulih 'ink'ez 'i ch'ats'oolhdeh ka'uts'ut'en.
Dune nanah 'en dahuzsai hibawhutenih chah tahabuts'ulih. Dune dazsai highoh 'alih 'ink'ez ne'uhu'a te 'uhut'en, 'et soo 'ulh'ek nduhoolyez huwhunih.
'Ubulhhezulh 'en dazsai 'en naih hibana'ookuk, 'ink'ez nts'e sulhti whuz whehuyulih. Bulutoh lebun 'ink'ez nalhti benesulhti k'ut teldel 'i chah nahuyookuk. Bulutoh sooniya soo 'uneltsuk hit'i t'eh dzoozt'an 'ink'ez tl'adzoot lhunduwhut'en chah huyookuk.
Benesulhti ndan hubuts'aha'elts'ut 'en nahuyookuk k'us Ndazkoh nohoghulhnah 'en buloh sooniya k'ehundunudzih. Hubulhhezulh 'en whuyuztelhtelh dzen 'et dube dzohnuhuzut. Dazsai 'en hibatenadudlih 'ink'ez 'et 'ants'ih ndan neghahudutetni 'et whuyuztelhtelh whutsoh da yahulhtuk. Nenuhuka 'en lebun dulhgus hubugan yuhulhchus, lebun dulhgus 'i netsen hintsi' 'un whenahunuyok. Neyuhutelhtelh whutsoh da 'et ts'unk'ut chundoo 'ul be tsak'et hanahuwhulhtsus 'ink'ez benesulhti tse be hidulhghalh, 'et gwa 'ilhunah dazsai yulhtoo'as 'et ka, butsen benesulhti be hanahinuyok.
'Udak'ez da 'ahoolhyez ndoh nuts'ut'en 'inle whuyuhitekalh whutsoh da dechoo 'et dostl'iyaz tsak'et whudah 'onyukyaz sih hoh zeh nehiteka, 'ink'ez doochah duk tsak'et whudah hoh, 'ink'ez doochah yuk lhulcho tsak'et, doochah duk ninza yaz tsak'et 'onduk nunahiteka, doochah dek'elh'az 'et soo yun t'ahitughelhnalh 'ink'ez doochah duk 'ants'ih nts'oh deghanus tsak'et 'onduk nunahiteka 'et dek'elh'az 'et k'an zeh yunihitekalh.'Et lhahuduja lhez lak'eindudzai 'ink'ez lhalhgus be ’utanlih, benesulhti k'ut, 'et whuz'a te'ont'e hubuts'utni. Dek'elh'az lhez hik'enaidzih 'ink'ez koo yaz hik'enaikaih 'ink'ez 'indak chah ts'unk'ut ninahidulih. Lhalhgus chah hik'ut nahiditsih 'ink'ez lebun hubugun yehidalhchuz 'ink'ez ka yedant'uk inle 'i ts'iyaowh lhalhgus yenahidulhchus.
Neyuhalhti dek’elh’az ts’iyanah ‘uts’uyi bakoo whuz whenahudulh ‘ink’ez dek’elh’az na’uts’udih. ‘Uts’uyi lhazduja t’eh, ‘et sooniya hoodulhto ‘ink’ez ts’iyanah bak’elhahuwhulhtsih. ‘Et chah bulutoh ndan yahutelhtuk hukwa- huninzun ‘et chah yahulhtih.
